LEARNING OUTCOMES JAAR 1 (PROPEDEUSE)
De student demonstreert muzikaal bewustzijn door luisterend/spelend/zingend trefzeker te navigeren in de tonale toonruimte en geeft daarbij blijk van een muzikaal tijdsbeleven (metrum/ritme/timing).
Daarbij wordt een voorraad van veelvoorkomende patronen (patterns) gememoriseerd en in verschillende contexten toegepast. Dit doen we in twee dimensies:
- betrekking hebbend op muzikale ruimte: toonhoogte
- betrekking hebbend op muzikale tijd: tempo, metrum, ritme
Patronen:
- kwart-kwint-octaaf-"ankers"
- akkoordpatronen (bijvoorbeeld drieklankskelet, arpeggio's)
- ladderpatronen
- metrisch-ritmische patronen in veel voorkomende maatsoorten
- Partimentopatronen, en patronen uit jazz-standards
Aan te schaffen lesmateriaal: Traplopen en Springstof deel 1 - G Blok. Broekmans & van Poppel.
Les 1: Introductieles
Ankerintervallen
In onze tonale/modale muziek spelen het reine octaaf en reine kwint de sleutelrol om ons te oriënteren in de toonruimte.
Kwint en octaaf zijn de intervallen die je je te allen tijde moet kunnen voorstellen en kunnen oproepen.
Bekijk de uitleg en demonstratie hierbij in de VIDEO (zie submenu rechts).
Gebruik daarvoor de volgende oefening met daarin een (doorklinkende) bourdon als aanknopingspunt:
Drieklankpatronen
Oefening 1: Zing/speel de gegeven akkoordbrekingsvormen van de vier drieklanken groot, klein, verminderd en overmatig. Begin op verschillende tonen.
Notenvoorbeeld:
NB Er zijn geen sleutels, voortekening of toevallige voortekens gegeven, alleen de plaatsing van de noten op de balk...
Dit is dus het patroon dat je zou zien ergens op de notenbalk, welke sleutel of toonsoort je ook gebruikt...
Oefening 2: Oefen dit ook startend vanaf verschillende tonen, en zing de notennamen...
Cognitieve oefening 1:
Bouw alle drieklanken vanuit een gegeven noot:
- gegeven noot is de grondtoon
- gegeven noot is de terts
- gegeven noot is de kwint
Prestatieniveau: een correcte drieklank binnen 5 seconden. Oefen dit ook schrijvend in g- en f-sleutel.
Romanesca (ons eerste partimentopatroon)
Ook in mineur... dalend oorspronkelijk en stijgend met verhoogde 6 en 7.
Zing/speel alle stemmen in verschillende toonsoorten; gebruik ook de notennamen (als je zingt).
Oefeningen in figuratie worden later toegevoegd.
Bekijk deze video over de Romanesca gemaakt door Elam Rotem (de man achter earlymusicsources.com): https://youtu.be/esObNllIA14
Autumn Leaves
Lead sheet JPG
Harmonisch patroon: Dominantenketen met septiemakkoorden (groot septiemakkoord , klein septiemakkoord, halfverninderd septiemakkoord, dominantseptiemakkoord).
Intervalpatroon tussen de buitenstemmen: 3 - 7 - 3 - 7 - 3 - 7 - 3.
Let op de gemeenschapelijke toon en stemvoering.
Oefening: Zing/speel alle stemmen.
Klavierzetting van het A deel:
B deel:
Oefening: Speel de klavierzetting! Ook in andere toonsoorten.
Les 2: Navigeren in toonladderpatronen
Introductie www.artusimusic.com
Modale ladderpatronen (scale patterns).
Onmisbaar is de vaardigheid om je spelend/zingend vlot te kunnen bewegen in alle diatonische ladderpatronen (ook zonder noten voor je neus).
Bekijk ook de uitleg en demonstratie in de VIDEO (zie submenu rechts).
Je moet de volgende modale patronen vloeiend kunnen spelen/zingen:
- jonisch (majeur)
- dorisch
- frygisch
- lydisch
- mixolydisch
- eolisch (=mineur oorspronkelijk)
De kwint is het "anker" van elk patroon. Je beweegt een stap voorbij de kwint en een stap onder de starttoon.
Elke halvetoonsafstand is aangegeven met een *.
Zing/speel ook van elk het volgende patroon: 1-5-6-5-1-7-1
Zing/speel ook van elk het volgende patroon: 1-3-5-6-5-3-1-7-1
Elke halvetoonsafstand is aangegeven met *
Les 3
Buitenstemmen luisteren (Vivaldi, Stravaganza)
https://open.spotify.com/track/7xJn6t1a4JJP0fZ0svpxMY?si=0bc64cafd8d54d43
Artusi introductie: www.artusimusic.com
Les 4
Een nieuw toonladderpatroon:
1-2-1-3-1-4-1-5-1-6-1-7-1-8-1
en
8-7-8-6-8-5-8-4-8-3-8-2-8-1
In majeur:
In mineur: stijgend "melodisch", dalend oorspronkelijk/eolisch
en
Traplopen en springstof
De septiemakkoorden van Autumn Leaves inclusief het B-deel.
